Trái phiếu là gì? Phân biệt giữa trái phiếu và cổ phiếu?

Nhà đầu tư cần phải hiểu rõ Trái phiếu là gì? Phân biệt giữa trái phiếu và cổ phiếu để tránh rủi ro, và đạt lợi nhuận trong việc đầu tư kinh doanh. Bởi khi hiểu rõ, trái phiếu là một công cụ tuyệt vời để tạo ra thu nhập và đầu tư trái phiếu được coi là sự đầu tư an toàn, đặc biệt là khi so sánh với đầu tư cổ phiếu. Sau đây, Luật sư sẽ tư vấn những quy định pháp luật liên quan đến vấn đề này.

Phân biệt trái phiếu và cổ phiếu

Tổng quan về trái phiếu

Khái niệm

Theo quy định tại Khoản 3 Điều 4 Luật Chứng khoán 2019, có thể hiểu trái phiếu là một loại chứng khoán nợ, quy định nghĩa vụ của người phát hành phải trả cho người nắm giữ một khoản tiền lãi được xác định tại một thời gian cụ thể trong tương lai và hoàn trả phần gốc vay ban đầu khi đến hạn. Ở nước ta, trái phiếu thường do kho bạc nhà nước hoặc chính phủ phát hành.

Đặc điểm của trái phiếu

• Thứ nhất,trái phiếu là một loại chứng khoán nợ. Vì vậy trái phiếu có thời hạn và có quy định lãi suất.
• Thứ hai,trái phiếu có thể phát hành dưới hình thức chứng chỉ(giấy tờ có giá),bút toán ghi sổ hoặc dữ liệu điện tử.
• Thứ ba,trái phiếu có ba thuộc tính nổi trội của một tài sản tài chínhđó là tính sinh lời, tính rủi ro và tính thanh khoản.

Phân loại trái phiếu

Trái phiếu được phân thành nhiều loại khác nhau, chúng được phân loại theo 3 cách là chủ thể phát hành, hình thức trái phiếu và lợi tức trái phiếu.

Theo chủ thể phát hành:

Trái phiếu phân loại theo chủ thể phát hành là hình thức phổ biến và được nhiều doanh nghiệp áp dụng nhất hiện nay. Chúng bao gồm:

• Trái phiếu Chính phủ;
• Trái phiếu ngân hàng hoặc tổ chức tài chính;
• Trái phiếu doanh nghiệp.

Theo hình thức trái phiếu:

• Trái phiếu vô danh;
• Trái phiếu ghi danh.

Theo lợi tức trái phiếu:

• Trái phiếu có lãi suất cố định;
• Trái phiếu có lãi suất biến đổi (lãi suất thả nổi);
• Trái phiếu có lãi suất bằng không.

>> Xem thêm: Điều Kiện Phát Hành Trái Phiếu Công Ty Cổ Phần

So sánh trái phiếu và cổ phiếu

Giống nhau

• Đều là bằng chứng xác nhận quyền và lợi íchhợp phápcủa người sở hữu đối vớitài sảnhoặc phần vốn củatổ chứcphát hành;
• Đều được gọi là chứng khoán;
• Đều được thể hiện dưới hình thức chứng chỉ, bút toán ghi sổ hoặcdữ liệu điện tử;
• Đều có thể trao đổi mua bán, chuyển nhượngcầm cố,thế chấp,thừa kế;
• Đều được nhận lãi (cổ tứcđối với cổ phiếu, trái tức đối với trái phiếu);
• Đều là phương tiện thu hút vốn của nhà phát hành.

Đầu tư trái phiếu

Khác nhau

Tiêu chí	Trái phiếu	Cổ phiếu
Bản chất	Làchứng khoán nợ(người nắm giữ trái phiếu là chủ nợ của công ty), không làm tăng vốn của chủ sở hữu công ty.	Làchứng khoán vốn(người nắm giữ cổ phiếu là một chủ sở hữu của công ty), làm tăng vốn củachủ sở hữu công ty.
Tư cách người sở hữu	Là chủ nợ của công ty vì trái phiếu là một loại giấy ghi nhận nợ.	Là cổ đông, thành viên của công ty, và được sở hữu một phần lợi nhuận của công ty dưới hình thức lãi cổ phiếu.
Về vấn đềtrách nhiệm	– Không phải chịu trách nhiệm về các khoản nợ của công ty.  – Khi công ty bị giải thể hay phá sản thì chủ sở hữu trái phiếu được ưu tiên thanh toán gốc và lãi trái phiếu trước.	– Chịu trách nhiệm về các khoản nợ của công ty theo tỷ lệ tương ứng với phần vốn góp vào công ty.  – Khi công ty bị giải thể hayphá sảnthì cổ đông chỉ được trả lại phần vốn góp sau khi đã thanh toán hết mọi nghĩa vụ, mọi khoản nợ của công ty.
Việc tham gia vào các hoạt động của công ty	Không có quyền tham gia vào các cơ quan quản lý của công ty, không được quyền bỏ phiếuquyết địnhcác vấn đề liên quan đến hoạt động của công ty.	Có quyền tham gia vàoĐại hội đồng cổ đôngcủa công ty, vào các cơ quanquản lýđiều hành của công ty.
Lợi tức thu được	Người sở hữu trái phiếu được trả một tỷ lệ lãi suất nhất định không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty	Người sở hữu cổ phiếu được nhận cổ tức. Lợi tức được chia không cố định phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty.
Độ rủi ro	Ít rủi ro do được ưu tiên thanh toán khi công ty thanh toán nợ	Có độ rủi ro cao hơn trái phiếu do thứ tự ưu tiên thanh toán cuối cùng khi công ty phá sản
Thời gian đáo hạn	Được hoàn vốn và có thời hạn xác định. Thời hạn của trái phiếu có thể là ngắn hạn hoặc dài hạn.	Không cóthời hạnxác định, không có tính hoàn trả trực tiếp.
Hậu quả pháp lý của việc phát hành đối với công ty	Sẽ làm tăng vốn vay của công ty cổ phần và không ảnh hưởng gì đến quyền quản trị của các cổ đông.	Sẽ làm tăng vốn điều lệ của công ty cổ phần và làm thay đổi quyềnquản trịcủa các cổ đông.

>> Xem thêm: Giấy Nhượng Quyền Mua Cổ Phiếu Vô Hiệu Khi Nào?

Đầu tư trái phiếu là gì?

Đầu tư trái phiếu là thực hiện việc một giao dịch cho vay. Người đầu tư trái phiếu là người cho vay và người phát hành trái phiếu (Chính phủ, doanh nghiệp, ngân hàng hay tổ chức tài chính) là người đi vay. Cá nhân, tổ chức sử dụng khoản tiền nhàn rỗi của mình để mua trái phiếu và hưởng lợi nhuận dựa trên mức trái tức mà trái phiếu mang lại.

Những rủi ro khi đầu tư trái phiếu

Những rủi ro khi đầu tư trái phiếu

Rủi ro khi tái đầu tư

Là hiện tượng khi trái chủ nhận được tiền nhưng không có cơ hội tái đầu tư với lãi suất tương đương. Đây là một hình thức khá phổ biến trong kinh doanh và nó có tác động đến lợi nhuận của các nhà đầu tư. Do đó, khi quyết định mua trái phiếu, nhà đầu tư sẽ lựa chọn trái phiếu không có đặc tính thu hồi để nhận lãi suất cao hơn, giảm rủi ro khi tái đầu tư trong những lần tiếp theo.

Rủi ro lãi suất

Lãi suất trái phiếu thường có mối quan hệ ngược chiều. Giá trái phiếu tăng khi nhu cầu tăng, lãi suất giảm, và các nhà đầu tư sẽ cố gắng tận dụng cơ hội này để giữ lợi tức cao nhất có thể. Lãi suất của trái phiếu sẽ tăng lên từ đó. Tuy nhiên, có trường hợp khi lãi suất tăng, các nhà đầu tư buộc phải bán trái phiếu với lãi suất thấp, khiến giá trái phiếu nói chung giảm. Đây là một rủi ro đáng kể khác khiến trái chủ mất tiền khi kinh doanh trái phiếu.

Rủi ro lạm phát

Trong những năm gần đây, tình trạng lạm phát tại thị trường Việt Nam ngày một phổ biến và tăng với tốc độ nhanh chóng. Lạm phát ảnh hưởng đến sự gia tăng của tốc độ lãi suất, làm giảm sức mua trái phiếu và khiến trái chủ thu về lợi suất âm.

Rủi ro tín dụng

Trái phiếu Chính phủ được cho là loại trái phiếu có mức độ rủi ro thấp nhất bởi khả năng phát hành tiền cũng như thu Thuế là nguồn để Nhà nước có thể thanh toán cho trái chủ khi đáo hạn. Tuy nhiên khi trái chủ mua trái phiếu của các doanh nghiệp thì không an toàn như vậy, trái phiếu sẽ có rủi ro cao hơn và phải trả lãi suất cao hơn cho nhà đầu tư.Trái phiếu doanh nghiệp không được bảo đảm vô điều kiện bởi tín dụng của chính phủ mà phụ thuộc vào khả năng thanh toán nợ của công ty.

Rủi ro thanh khoản

Trong một vài trường hợp, nhà đầu tư không thể bán được trái phiếu do thị trường trái phiếu quá nhỏ dẫn đến giá cả bị biến động. Chúng tác động trực tiếp đến tỷ suất lợi nhuận của trái chủ.

Trên đây là nội dung tư vấn của Công ty Luật Long Phan PMT về vấn đề trái phiếu là gì? Phân biệt giữa trái phiếu và cổ phiếu. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ cần hỗ trợ pháp lý, xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua HOTLINE: 1900.63.63.87 để được LUẬT SƯ DOANH NGHIỆP giải đáp. Xin cám ơn!

*Lưu ý: Nội dung tư vấn trên đây chỉ mang tính tham khảo. Tùy từng thời điểm và đối tượng khác nhau mà nội dung tư vấn trên có thể sẽ không còn phù hợp. Mọi thắc mắc, góp ý xin vui lòng liên hệ về email: pmt@luatlongphan.vn hoặc info@luatlongphan.vn.

Nguồn: Thạc Sĩ – Luật Sư Phan Mạnh Thăng – Luật Long Phan PMT